ENDODONTİ- KANAL TEDAVİSİ

Endodonti dişlerde bulunan kök kanallarının tedavisi ile uğraşan diş hekimliği dalıdır. Dişin mine ve dentin tabakalarının altında pulpa olarak adlandırılan dişin canlılığını sağlayan damar ve sinirlerin bulunduğu bölüm vardır. Pulpanın herhangi bir sebeple iltihaplanması durumunda, dişin sinirinin alınarak, kanalların sterilize edilip ardından doldurulması gerekmektedir. Kanal tedavisi canlı dişlerde tek seansta, canlılığını yitirmiş dişlerde de genellikle iki seansta uygulanmaktadır. Seans sayısı diş ve çevre dokuların durumuna göre değişmektedir.

Her insanın ağız boşluğunda bakteriler vardır. Bakteriler aldığımız birçok gıda ile birleşerek ağzımızda asitlerin oluşmasını sağlarlar. Bu oluşan asitleri ağız hijyenimize önem vermezsek diş minesine zarar verirler ve mine tabakasında çürük oluşmasına neden olurlar. Minede oluşan çürükler tedavi edilmezse, mine tabakasının altındaki dentin tabakasına geçerler. Dentin tabakası ağrı yoluyla bizi uyarmasına karşın oluşan çürük yine tedavi edilmezse bu kez mikroorganizmalar pulpaya doğru harekete geçerler. Bu sırada pulpa kendini korumak için ağrı yolu ile bizi uyarıya geçer. Ama yine dişimizi tedavi ettirmezsek bir müddet sonra mikroorganizmalar pulpa içindeki damar ve sinirleri harap ederek iltihabın oluşmasını sağlarlar. 

Pulpada iltihabın oluşmasının bir başka yolu da travmalardır. Dişe gelen bir darbe, kök ucundan dişin köküne giren damar ve sinirlerin kopmasına, böylece dişin canlılığını yitirmesine neden olur.

Dişte soğuk ve sıcak yiyecek ve içeceklere karşı oluşan ağrı ve hassasiyetler, yemek yeme sırasında oluşan ağrılar, özellikle geceleri kendini belli eden zonklama tarzı ağrılar bir iltihap başlangıcının habercisi olur. Yine dişlerde meydana gelen aşırı renk değişimleri de iltihap belirtisi olarak algılanabilir. Bunların dışında çürüğün pulpaya kadar ulaştığı ama tedavi edilmeyen dişlerde, enfeksiyon kök ucundan çene kemiğine çıkar ve yüzde küçük veya büyük şişlere neden olabilir. Bu durumda enfeksiyonla mücadelede, diş hekimin yaptığı işlemlerin yanı sıra antibiyotik kullanımı da gerekebilir. 

Tedavi Yöntemleri

İlk olarak radyografi alınarak sorunlu diş tespit edilir. Diş canlı ise lokal anestezi yapılarak diş ve çevre dokulardaki duyarlık yok edilir. Dişin mine ve dentin tabakalarındaki çürükler temizlenerek pulpaya ulaşılacak boşluk oluşturulur. Elektronik aletler ve döner alet sistemleri kullanılarak kök kanalı içindeki enfekte dentin tabakaları ve mikroorganizmalar uzaklaştırılır. Kök kanalları sızdırmaz şekilde doldurulur. Üst kısmına dişteki madde kaybına göre dolgu veya kaplama tedavisi uygulanır.

Kök kanalı tedavisinden sonra, dişin çevre dokular ile ilişkisi kesilerek, enfeksiyonun bir daha oluşmaması ve dişin çevre dokularında meydana gelmiş bir hasar varsa onun onarılması amaçlanır. Kanal tedavisi lokal anestezi altında yapılır ve ağrı duyulmaz.

Kanal tedavisini takiben, özellikle de canlı dişlerin tedavisinin ardından dişte birkaç gün katlanabilir bir ağrı veya dişin üzerine basıldığında ağrı oluşabilir. Bu kanal tedavisi sonrası oluşan normal bir ağrıdır. Kanal tedavisi yapılan dişin biraz korunması ile kısa sürede ortadan kalkar. Bugün için doğru tedavi yöntemi uygulanan kanal tedavilerde başarı oranı %90′a varmaktadır.